Năm 1991, Liên Hợp Quốc thông qua những nguyên tắc đạo lí về NCT gồm 18 điểm thuộc 5 vấn đề: Quyền độc lập; quyền được tham gia; quyền được chăm sóc; quyền được phát triển bản sắc riêng và quyền được tôn trọng nhân phẩm. Những năm tiếp theo, Liên Hợp Quốc ban hành nhiều nghị quyết, chương trình hướng về lớp NCT. Đặc biệt, năm 2002, tại Thủ đô Ma-đrít (Tây Ban Nha) Hội nghị Quốc tế về NCT lần thứ hai đã thông qua Chương trình Hành động Quốc tế về NCT 2002, đã chú ý đến thách thức của quá trình già hóa dân số ở các nước đang phát triển, nơi mà tỉ lệ NCT sẽ tăng đến 19% dân số vào năm 2050. Chương trình được xây dựng theo ba hướng ưu tiên. Thứ nhất: NCT và sự phát triển, trong đó nhấn mạnh đến việc điều chỉnh các chính sách và thể chế xã hội. Thứ hai: Tăng cường sức khỏe và chất lượng sống của NCT, trong đó nhấn mạnh nhu cầu về các chính sách nhằm tăng cường sức khỏe ngay từ khi còn trẻ, và trong suốt cuộc đời để đạt được một tuổi già khỏe mạnh. Thứ ba: Bảo đảm môi trường thuận lợi và hỗ trợ cho NCT. Nhiều vấn đề đặt ra trong các Chương trình Hành động Quốc tế, các Nghị quyết của Liên Hợp Quốc liên quan trong hơn 30 năm qua vẫn còn nguyên giá trị và mang tính thời sự cho mọi quốc gia như: Hướng tới một xã hội cho mọi lứa tuổi; xã hội cần có nhận thức tích cực về NCT; sự phát triển của cá nhân trong suốt cuộc đời; về mối liên quan giữa các thế hệ; về sự phát triển già đi của dân số; cần chủ động chuẩn bị cho tuổi già; về ba hướng ưu tiên trong Chương trình Hành động Quốc tế NCT lần thứ hai năm 2002.

Thực hiện những cam kết của mình với cộng đồng quốc tế, Chính phủ Việt Nam đã có nhiều chủ trương chính sách đối với NCT, đồng thời khẳng định vị trí vai trò quan trọng của NCT trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; việc chăm sóc, phát huy vai trò của NCT là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội. Ngày 10/5/1995, Chính phủ cho thành lập Hội NCT Việt Nam; Ban Bí thư Trung ương Đảng có Chỉ thị số 59/CT-TW về “Chăm sóc NCT”; năm 2000, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Khóa X ban hành “Pháp lệnh về NCT”; Năm 2004, Chính phủ thành lập Ủy ban Quốc gia về NCT do một Phó Thủ tướng Chính phủ làm Chủ tịch. Ở các tỉnh, thành phố đều thành lập Ban Công tác NCT. Năm 2005, Thủ tướng Chính phủ quyết định phê duyệt Chương trình Hành động Quốc gia về NCT Việt Nam giai đoạn 2005 – 2010.

Đặc biệt, Quốc hội Khóa XII, kì họp thứ 6 ngày 23/11/2009 đã thông qua Luật NCT. Luật thể chế hóa chính sách của Nhà nước về NCT một cách hệ thống, đầy đủ và toàn diện.

Thông qua Luật NCT và các văn bản hướng dẫn của Chính phủ, các bộ, ngành chức năng đến nay cả nước đã có hơn 1,505 triệu NCT được hưởng chính sách BTXH, hàng triệu NCT được hưởng các chính sách miễn giảm giá vé, giá dịch vụ khi NCT tham gia các hoạt động giao thông công cộng, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao tham quan du lịch. Từ năm 2010 đến nay trung bình hằng năm có từ 960 nghìn đến hơn 1 triệu NCT được các cấp, các ngành, tổ chức đoàn thể chúc thọ, mừng thọ; từ 900 nghìn đến 1 triệu NCT được thăm hỏi khi ốm đau, bệnh tật, được tặng quà trong dịp lễ, tết cổ truyền. Hệ thống chính sách an sinh xã hội nói chung, chính sách đối với NCT khá đầy đủ. Từ năm 2000 đến nay, Chính phủ từng bước giảm độ tuổi hưởng chính sách BTXH từ 90 tuổi xuống 80 tuổi đồng thời nâng mức trợ cấp từ 60 nghìn đồng/người/tháng lên 180 nghìn đồng/người/tháng. Tùy theo hoàn cảnh gia đình, mức độ khó khăn có người được nâng gấp rưỡi, gấp đôi mức trợ cấp.

Trước sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Hội NCT Việt Nam cũng như Hội NCT ở địa phương, cơ sở đã phấn đấu không ngừng, ngày càng khẳng định vị trí,vai trò quan trọng của mình trong đời sống xã hội. 20 năm qua, Hội NCT Việt Nam đã kế thừa và phát huy truyền thống Hội Phụ lão cứu quốc do Bác Hồ sáng lập và lãnh đạo. Hội đã phối hợp chặt chẽ với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức đoàn thể; với sự đóng góp tích cực của cán bộ, hội viên NCT cả nước và sự đồng tình ủng hộ của nhân dân, Hội NCT Việt Nam ngày một trưởng thành nhanh chóng cả về tổ chức và các mặt hoạt động về chăm sóc, phát huy vai trò NCT trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hội nhập quốc tế.

Tổ chức Hội NCT Việt Nam và tổ chức Hội ở địa phương, cơ sở phát triển nhanh chóng. Đến nay các xã, phường, thị trấn đều có tổ chức Hội NCT, hơn 99 nghìn chi hội, hơn 250 nghìn tổ hội thu hút hơn 8,3 triệu NCT tham gia Hội. Người cao tuổi Việt Nam không chỉ có công sinh thành, nuôi dạy các thế hệ con cháu, còn có nhiều công lao đóng góp cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, trong hai cuộc kháng chiến thần thánh giải phóng dân tộc vĩ đại nhất trong thế kỉ XX, ngày nay tiếp tục mang trí tuệ, công sức, kinh nghiệm đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.

Hội NCT từ Trung ương đến địa phương, cơ sở đang đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước Tuổi cao – Gương sáng trên tất cả các lĩnh vực hoạt động; Nhân kỉ niệm 23 năm ngày Quốc tế NCT 1/10, Hội NCT từ Trung ương đến địa phương, cơ sở cần phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước “Tuổi cao – Gương sáng, “phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội IV Hội NCT Việt Nam và Chương trình hành động toàn khóa của Hội; thực hiện tốt hai Chương trình trọng tâm: “Mắt sáng cho NCT” và “NCT tham gia bảo vệ môi trường và xây dựng nông thôn mới”; “củng cố kiện toàn tổ chức Hội ngày càng vững mạnh làm nòng cốt trong phong trào toàn dân phụng dưỡng, chăm sóc và phát huy vai trò NCT; xây dựng và phát triển Quỹ Hội nhân tố quan trọng thúc đẩy các hoạt động công tác Hội, ở cơ sở, phát triển hội viên là thiết thực chào mừng kỉ niệm 20 năm thành lập Hội, Đại hội thi đua yêu nước “Tuổi cao – Gương sáng” toàn quốc lần thứ ba của Hội vào đầu tháng 5/2015

                                                                                                                                                                                                   TS Đàm Hữu Đắc

Phó Chủ tịch Thường trực TW Hội NCT Việt Nam.