- Mùa mưa đến, năm nào cũng có cái chết đau thương do sét đánh. Phải chăng người dân, nhất là bà con nông dân, không để ý đến phòng chống dông sét?

 

TS. Nguyễn Xuân Anh: - Đúng vậy. Chúng tôi  đang đi khảo sát tại Vũng Tàu, tại 7 xã khảo sát, có tới 85% hộ dân không có hệ thống  chống sét và không đủ kiến thức  căn bản về phòng chống dông sét. 

 

Bà con nông dân  mình rất cảm tính và thiếu kiến thức  khoa học  căn bản. Trường hợp sét đánh mới đây ở Nghệ An là ví dụ. Một trong những kiến thức  căn bản là không đứng thành nhóm người khi dông sét, phải có nơi trú ẩn an toàn (rất cần có cột thu lôi). Vì không nắm điều này nên mới có vụ tai nạn thương tâm trên.

 

Nếu người dân  chỉ dựa vào cảm tính như hằng năm vẫn trú mưa dông an toàn ở cái chòi nào đó mà nghĩ rằng mình sẽ an toàn là sai. Bởi, khả năng sét đánh vào các khu nhà thấp, chòi, lều không có thiết bị thu lôi... hoàn toàn có thể xảy ra, xác suất có khi 20-30 năm (ở phần lớn các nước là khoảng 70 năm).

 

- Bà con nông dân  đang làm đồng, hoặc đang đi đường bất chợt gặp dông sét, phải làm thế nào?

 

- Khi trời sắp xảy ra dông, thì biện pháp tránh sét tốt nhất là nên về nhà. Chỗ an toàn để tránh sét là toà nhà, hay công sở có lắp đặt hệ thống  chống sét (đơn giản nhất là cột thu lôi Franklin)... Tuyệt đối không trú dưới gốc cây vì sét thường đánh các điểm cao trước; và không đứng dưới nước vì khả năng lan  truyền của sét dưới nước xa tới 2km. Thường thì cơn giông kéo đến rất nhanh trong vòng 15 phút và di chuyển với vận tốc 40km một giờ. Nói chung khi đang ở nơi không an toàn thì cần phải để ý đến các dấu hiệu của giông như mây đen, không khí lạnh, gió... để đề phòng, trú ẩn.

 

Gặp dông sét, nên tránh các khu vực cao hơn xung quanh, tránh xa các vật dụng kim loại như xe đạp, máy, hàng rào sắt... Nên tìm chỗ khô ráo, nếu xung quanh có cây cao hơn thì nên tìm chỗ thấp, tìm vị trí cây thấp. Người ở vị trí càng thấp càng tốt, tay ôm cổ, phần tiếp xúc của người với mặt đất là ít nhất; nhón chân, không được nằm xuống đất. Đặc biệt, không đứng thành nhóm người gần nhau.

 

- Và nếu không may có người bị sét đánh, cách cấp cứu, cứu chữa thế nào cho kịp thời?

 

- Ngoài làm cháy, bỏng, sét gây tác hại tới hệ thần kinh, gãy xương, mất thính giác, thị giác, hay trí nhớ. Người bị sét đánh cần được cứu trợ ngay tức khắc. Nếu người bị sét đánh bị ngất (tim ngừng đập, tắt thở) phải thực hiện khẩn cấp các động tác hô hấp, trợ tim nhân tạo. Tìm những nơi bị gãy, đặc biệt cẩn thận không di chuyển nạn nhân  nếu nghi ngờ bị gãy cột sống. Để những nơi bị bỏng khô và tìm cách nhanh nhất để nhân viên y tế đến.

 

Không nghe điện thoại  khi dông sét!

 

- Nhiều người cho rằng khi mưa dông, sấm sét, tốt nhất là không đi đâu cho “an toàn”, đóng cửa... xem tivi hoặc “buôn” điện thoại… Ông thấy như vậy có “an toàn” không? - Nhiều người cho rằng khi mưa dông, sấm sét, tốt nhất là không đi đâu cho “an toàn”, đóng cửa... xem tivi hoặc “buôn” điện thoại… Ông thấy như vậy có “an toàn” không?

 

   Tuyệt đối không chủ quan phòng chống dông sét - Ảnh tư liệu

 

- Trên thế giới  đã có những trường hợp sét đánh thủng não do nghe điện thoại cố định  lúc dông sét. Khả năng sét lan  truyền theo cáp, chui vào đường dây dẫn điện thoại  rất cao, do đó tuyệt đối không nghe điện thoại cố định  khi dông sét. Khi ở trong nhà cũng cần chú ý nên đứng xa cửa sổ, cửa ra vào, các đồ dùng điện, tránh các chỗ ẩm ướt như nhà tắm, bể nước, vòi nước, không nên dùng điện thoại trừ trường hợp rất cần thiết. Nên rút phích cắm các thiết bị điện trước lúc có giông gần xảy ra. Với các đường dây điện thoại  hay dây điện vì nối với lưới bên ngoài nên rất có thể bị ảnh hưởng sét đánh lan truyền.

 

- Trên mặt đất đã có cột thu lôi, trên máy bay, tàu thuỷ tránh dông sét bằng cách nào, thưa ông?

 

- Tàu thuỷ cũng có công cụ tương tự cột thu lôi, truyền dẫn điện sâu xuống nước. Riêng máy bay, theo thống kê  khoảng vài nghìn chuyến sẽ có một vụ bị sét đánh nhưng không nguy hại gì vì vỏ máy bay được làm đảm bảo về an toàn rất cao.

 

Tuy nhiên, không nên đi tàu thuỷ, máy bay khi trời dông sét vì vấn đề gió giật khi dông rất nguy hiểm.                                                                                                                                          

- Ông đánh giá  về mức độ dông sét ở VN như thế nào?

 

- Việt Nam  nằm ở tâm dông châu Á  - một trong ba tâm dông trên thế giới, có hoạt động  dông sét mạnh. Mùa dông ở Việt Nam  tương đối dài, số ngày dông trung bình 100 ngày mỗi năm và số giờ dông trung bình là 250 giờ một năm. Mỗi năm, Việt Nam  hứng chịu tới hai triệu cú sét. Cổ Dũng (Hải Dương), Sơn Lộc (Hà Tĩnh), Đồng bằng sông Cửu Long… là những nơi được coi là tâm dông. Không khí ẩm, nóng, gần biển, sông... là những yếu tố thời tiết sẽ tạo thành những tâm dông này. 

 

Thiết bị dự báo  sét của Viện Vật lí Địa cầu nghiên cứu  hiện đã được bán (cho phép cảnh báo sét trước khi nó xảy ra từ 30-60 phút), nhưng mọi người chưa quan tâm  nhiều. Một phần vì cơm áo, gạo tiền là những nỗi âu lo thường trực, không mấy ai bỗng dưng nghĩ tới chuyện phải phòng tránh dông, sét. Thông thường, chúng tôi  nhận thấy chỉ nhiều người bị ảnh hưởng nguy hại vì dông sét hoặc sống gần vùng bị dông sét nhiều mới quan tâm đến vấn đề này.

 

- Xin cảm ơn ông!

 

Có thể ước tính được khoảng cách từ nơi đang đứng tới nơi sét xảy ra bằng cách ước lượng khoảng thời gian  từ lúc tia chớp lóe lên đến lúc nghe thấy tiếng sấm. Chia số giây cho 3 sẽ được khoảng cách đến tia sét. Ví dụ đếm được 3 giây thì sét cách vị trí đứng là 3/3= 1km. Sét có thể đánh cách xa nơi có mưa tới 15-20km. 

 

Theo các nhà khoa học, thường thì cơn dông kéo đến rất nhanh trong vòng 15 phút và di chuyển với vận tốc 40km một giờ. Nói chung khi đang ở nơi không an toàn thì cần phải để ý đến các dấu hiệu của dông như mây đen, không khí lạnh, gió.chống sét van, chong set van, kim thu sét cổ điển, kim thu set co dien, bộ chống sét lan truyền, bo chong set lan truyen, cách đóng cọc tiếp địa, cach dong coc tiep dia, thiết kế chống sét cho nhà ở, thiet ke chong set cho nha o, kim thu sét cổ điển bằng đồng, kim thu set co dien bang dong, cách lắp đặt chống sét cho nhà ở, cach lap dat chong set cho nha o, chống sét lan truyền, chong set lan truyen, thi công hệ chống sét, thi cong he chong set, báo giá phụ kiện chống sét, bao gia phu kien chong set, chống sét lan truyền trên đường tín hiệu, chong set lan truyen tren duong tin hieu, hồ lô chống sét, ho lo chong set, nguyên lý chống sét, nguyen ly chong set, lắp đặt chống sét, lap dat chong set, thiết kế hệ thống chống sét, thiet ke he thong chong set, tụ chống sét, tu chong set, kim thu sét liva, kim thu set liva, hệ thống chống sét, he thong chong set, báo giá thiết bị chống sét, bao gia thiet bi chong set, báo giá hệ thống chống sét, bao gia he thong chong set, aptomat chống sét, aptomat chong set, cây chống sét, cay chong set, chống sét cho nhà ở, chong set cho nha o, lắp đặt chống sét, lap dat chong set, kiểm định chống sét, kiem dinh chong set, báo giá thiết bị chống sét, bao gia thiet bi chong set, hệ thống chống sét nhà dân, he thong chong set nha dan, chống sét lan truyền, chong set lan truyen, dây chống sét, day chong set, kim chống sét, kim chong set, tính toán chống sét, tinh toan chong set, kỹ thuật làm chống sét, ky thuat lam chong set, phòng chống sét đánh, phong chong set danh, tiếp địa chống sét, tiep dia chong set, cách làm hệ thống chống sét, cach lam he thong chong set, chống sét lan truyền đường nguồn, chong set lan truyen duong nguon, kiểm định hệ thống chống sét, kiem dinh he thong chong set, báo giá cọc tiếp địa, bao gia coc tiep dia, cách chống sét cho nhà ở, cach chong set cho nha o, bảng đồng tiếp địa, bang dong tiep dia, giá kim thu sét, gia kim thu set, lắp đặt chống sét, lap dat chong set, chống sét không tiếp địa, chong set khong tiep dia, cách làm cột chống sét, cach lam cot chong set, kim thu sét pulsar, kim thu set pulsar, cột chống sét, cot chong set, thi công chống sét, thi cong chong set, cột thu sét, cot thu set, chống sét trực tiếp, chong set truc tiep, sét truyền, set truyen, lắp đặt chống sét gia đình, lap dat chong set gia dinh, máy đo điện trở tiếp địa, may do dien tro tiep dia, chống sét, chong set, thiết bị chống sét, thiet bi chong set, cách lắp chống sét, cach lap chong set, thiết kế chống sét, thiet ke chong set, hệ thống chống sét, he thong chong set, cách lắp cột chống sét, cach lap cot chong set, cọc chống sét, coc chong set, nguyên lý chống sét, nguyen ly chong set, lắp đặt chống sét gia đình, lap dat chong set gia dinh, cọc tiếp địa đồng, coc tiep dia dong, cách đóng cọc tiếp địa chống sét, cach dong coc tiep dia chong set, hệ thống tiếp địa chống sét, he thong tiep dia chong set, cách lắp cột chống sét, cach lap cot chong set, thiết bị chống sét gia đình, thiet bi chong set gia dinh, thiết kế hệ thống chống sét, thiet ke he thong chong set, cách làm chống sét, cach lam chong set, kiểm định hệ thống chống sét, kiem dinh he thong chong set, tiêu chuẩn chống sét mới nhất, tieu chuan chong set moi nhat, cọc tiếp địa, coc tiep dia, tiếp địa trạm biến áp, tiep dia tram bien ap, thu sét, thu set, điện trở chống sét, dien tro chong set, hệ thống chống sét gia đình, he thong chong set gia dinh, tiêu chuẩn chống sét, tieu chuan chong set, thiết kế chống sét, thiet ke chong set, tính toán chống sét, tinh toan chong set, cột chống sét cho nhà ở, cot chong set cho nha o, đo điện trở chống sét, do dien tro chong set, chống sét nhà dân, chong set nha dan, lắp đặt hệ thống chống sét, lap dat he thong chong set, cột chống sét, cot chong set, cọc đồng tiếp địa, coc dong tiep dia, tiêu chuẩn chống sét mới nhất, tieu chuan chong set moi nhat, bộ chống sét, bo chong set, hệ thống chống sét nhà xưởng, he thong chong set nha xuong, cột chống sét làm bằng gì, cot chong set lam bang gì, cách làm chống sét cho nhà ở, cach lam chong set cho nha o, tiêu chuẩn điện trở chống sét, tieu chuan dien tro chong set, kim thu sét liva, kim thu set liva, tiêu chuẩn chống sét, tieu chuan chong set, đo tiếp địa, do tiep dia, hệ thống chống sét lan truyền, he thong chong set lan truyen, tiêu chuẩn tiếp địa, tieu chuan tiep dia, cách làm chống sét, cach lam chong set, kiểm định hệ thống chống sét, kiem dinh he thong chong set, hệ thống chống sét gia đình, he thong chong set gia dinh, sét thu, set thu, thi công hệ thống chống sét, thi cong he thong chong set, kim chống sét liva, kim chong set liva, tiếp địa cho thiết bị điện, tiep dia cho thiet bi dien, thi công chống sét, thi cong chong set, cách đo điện trở tiếp địa, cach do dien tro tiep dia, dây chống sét, day chong set, hệ thống chống sét nhà ở, he thong chong set nha o, lắp đặt hệ thống chống sét, lap dat he thong chong set, chống sét nhà dân dụng, chong set nha dan dung, cách làm chống sét nhà ở, cach lam chong set nha o, phòng chống sét đánh, phong chong set danh, hệ thống tiếp địa, he thong tiep dia, tiêu chuẩn chống sét, tieu chuan chong set, cọc tiếp địa chống sét, coc tiep dia chong set, nguyên lý làm việc của chống sét van, nguyen ly lam viec cua chong set van, kim thu sét pulsar, kim thu set pulsar, gia kim thu sét, gia kim thu set, truyền sét, truyen set, nối đất chống sét và nối đất an toàn, noi dat chong set va noi dat an toan, hệ thống chống sét, he thong chong set, cách làm cột chống sét, cach lam cot chong set, thu lôi chống sét, thu loi chong set, đồng hồ đo tiếp địa, dong ho do tiep dia, chống sét, chong set, phụ kiện chống sét, phu kien chong set, cách lắp chống sét, cach lap chong set, lắp đặt chống sét, lap dat chong set, thiết kế chống sét cho nhà ở, thiet ke chong set cho nha o, cách làm tiếp địa chống giật, cach lam tiep dia chong giat, aptomat chống sét, aptomat chong set, kim thu sét, kim thu set, hệ thống tiếp địa chống sét, he thong tiep dia chong set, đo điện trở tiếp địa, do dien tro tiep dia, bộ chống sét, bo chong set, thi công chống sét, thi cong chong set, cách lắp đặt hệ thống chống sét, cach lap dat he thong chong set, cách đo tiếp địa, cach do tiep dia, kim thu sét, kim thu set, báo giá hệ thống chống sét, bao gia he thong chong set, kim thu sét ingesco, kim thu set ingesco, chống sét, chong set, chống sét lan truyền, chong set lan truyen, cách lắp đặt hệ thống chống sét, cach lap dat he thong chong set, thu lôi chống sét, thu loi chong set, tiếp địa, tiep dia, tiêu chuẩn tiếp địa chống sét, tieu chuan tiep dia chong set, kim chống sét, kim chong set