Một trong những thay đổi rất lớn của Bộ Luật Lao động sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua trong sáng nay 20/11 chính là quy định tăng tuổi nghỉ hưu và bổ sung thêm một ngày nghỉ lễ.

Trao đổi với phóng viên bên lề phiên họp sáng nay, Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung đã thông tin thêm về việc triển khai những quy định mới này.

Lao động đặc thù sẽ nghỉ hưu sớm

- Những điều chỉnh về tăng tuổi nghỉ hưu trong Bộ Luật Lao động sửa đổi sẽ được thực hiện như thế nào, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Điều chỉnh tăng dần tuổi nghỉ hưu là quyết sách rất lớn của Đảng, Nhà nước. Đây là chính sách có tính chất tầm nhìn chiến lược nhằm đi trước đón đầu thách thức già hóa dân số, cũng như giải quyết mục tiêu đảm bảo tăng trưởng kinh tế-xã hội. Tuy nhiên, quy định này cũng phải cân đối để đảm bảo việc làm, bảo toàn, phát triển bền vững quỹ bảo hiểm, giải quyết hài hòa việc bình đẳng và tiến tới giảm dần khoảng cách về giới. Đây là mục tiêu bao trùm và tương đối toàn diện.

Việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu là xu hướng chung của thế giới nhưng cũng chưa bao giờ là dễ với bất cứ quốc gia nào vì nó tác động rất lớn đến hàng chục triệu người lao động. Trong mỗi hoàn cảnh, đối tượng cụ thể phải có cách ứng xử khác nhau.

Chủ trương chung mà Quốc hội kỳ này thông qua điều chỉnh tuổi nghỉ hưu theo lộ trình tăng dần. Bắt đầu từ 1/1/2021, chúng ta điều chỉnh dần tuổi nghỉ hưu để tới năm 2028 thì nam giới nghỉ hưu ở tuổi 62, đến 2035 độ tuổi nghỉ hưu của phụ nữ là 60.

Như vậy lộ trình của ta rất rõ là tăng dần đều, tăng chậm theo hướng nam tăng mỗi năm 3 tháng, nữ tăng mỗi năm 4 tháng. Đây là điều chỉnh tuổi nghỉ hưu bình thường đối với người lao động trong điều kiện bình thường, trong hoàn cảnh công việc và sức khỏe bình thường.

- Xin Bộ trưởng cho biết thêm về việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu với những đối tượng đặc thù?

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Với người lao động nặng nhọc, độc hại, ở vùng đặc biệt khó khăn hay trong điều kiện đặc biệt độc hại, nặng nhọc thì chúng ta lại có lộ trình điều chỉnh hoàn toàn khác. Những người này được quyền nghỉ hưu sớm hơn, nhưng không quá 5 năm, nếu những đối tượng này cộng thêm suy giảm sức khỏe 61% thì có thể nghỉ hưu sớm hơn nữa.

Những ngành nghề nguy hiểm, nặng nhọc, độc hại sẽ được nghỉ hưu sớm 5 năm. (Ảnh minh họa: TTXVN)

Những trường hợp có trình độ cao, yêu cầu công việc đặt ra thì có thể sẽ được kéo dài tuổi nghỉ hưu nhưng không kéo dài quá 5 năm, nhưng họ sẽ không làm công tác quản lý mà chuyển sang làm chuyên gia, làm chuyên môn sâu.

Như vậy, chỉ điều chỉnh tuổi nghỉ hưu chung trong điều kiện lao động bình thường, còn đối tượng đặc thù sẽ có hướng dẫn rất cụ thể. Cụ thể, hơn 1.810 ngành, nghề, lĩnh vực, công việc nặng nhọc, độc hại và vùng khó khăn (khoảng 3 triệu người lao động) thì chắc chắn có thể được nghỉ hưu sớm hơn 5 năm và thậm chí sớm hơn.

Nghỉ lễ 2 ngày dịp Quốc khánh sẽ linh hoạt

- Xin ông cho biết cụ thể hơn về việc Quốc hội quyết định bổ sung thêm một ngày nghỉ lễ?

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Ngay từ khi bắt đầu xây dựng dự thảo thì Bộ Lao động và Chính phủ đã tiếp cận theo hướng bổ sung thêm một ngày nghỉ. Ngày này nhằm mục tiêu tăng cường, tạo điều kiện cho người lao động được nghỉ ngơi, nâng cao sức khỏe, có điều kiện quây quần ấm cúng bên gia đình, làm các công việc nhân đạo, từ thiện.

[Quốc hội tán thành thêm một ngày nghỉ lễ, không tăng làm thêm giờ]

Thời điểm đó, ban soạn thảo và Chính phủ chọn bổ sung một ngày vì thực tế số ngày nghỉ lễ của ta còn thấp, khoảng giữa tháng 5 đến tháng 9 chưa có ngày nghỉ nào nên Chính phủ lựa chọn phương án bổ sung thêm ngày nghỉ lễ vào ngày Gia đình Việt Nam 28/6 hoặc chọn ngày khác trong khoảng thời gian đó.

Trong quá trình Quốc hội thảo luận, lấy ý kiến nhân dân và đại biểu Quốc hội thì đa số có ý kiến khẳng định việc bổ sung thêm ngày nghỉ lễ là cần thiết. Quyền quyết định cuối cùng nghỉ ngày nào là của Quốc hội và Chính phủ hoàn toàn ủng hộ phương án cuối cùng của Quốc hội.

Tôi cho rằng hôm nay Quốc hội đã có một quyết định rất sáng suốt khi lựa chọn bổ sung thêm ngày nghỉ vào dịp Quốc khánh. Dịp nghỉ lễ kéo dài thêm sẽ có ý nghĩa hơn khi toàn dân có điều kiện hơn để chăm sóc con cái.

- Việc chọn nghỉ trước hoặc sau ngày Quốc khánh sẽ do Chính phủ quy định, vậy Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội sẽ xây dựng phương án nghỉ như thế nào?

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Cũng như nghỉ lễ những ngày Tết, bổ sung ngày nghỉ lễ dịp Quốc khánh sẽ giao lại cho Chính phủ xem xét quy định cụ thể theo tình hình từng năm.

Trong quá trình tổ chức thực hiện, nếu ngày Quốc khánh trùng vào thứ Bảy thì sẽ quy định nghỉ sớm, trùng vào ngày Chủ nhật thì bố trí nghỉ ngày tiếp theo. Tổ chức thực hiện nghỉ sao cho phù hợp nhất, tạo điều kiện cho người lao động được nghỉ liên tục 2-3 ngày để có thêm thời gian chăm sóc con cái, làm tốt hơn công việc gia đình.

- Xin cảm ơn Bộ trưởng!