Đảng Cộng sản Việt Nam luôn khẳng định giai cấp công nhân là giai cấp lãnh đạo cách mạng mà Đảng là đội tiền phong của giai cấp công nhân và của cả dân tộc. Mặt khác, giai cấp công nhân luôn luôn là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Theo Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Nguyễn Văn Ngàng, sự phát triển của giai cấp công nhân Việt Nam có nhiều thuận lợi, thời cơ lớn. Đó là Công đoàn Việt Nam luôn hoạt động trong môi trường chính trị thuận lợi; có đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng định hướng cho giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn hoạt động. Đặc biệt, thực hiện chủ trương của Đại hội XI của Đảng về đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới; đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa (CNH - HĐH) gắn với phát triển kinh tế tri thức; thế và lực mới của nước ta trong những năm đổi mới giúp chúng ta có thể thu hút và lựa chọn đầu tư; thu hút tối đa các nguồn lực bên trong và bên ngoài để phát triển mạnh mẽ các thành phần phần kinh tế; chuyển dịch mạnh cơ cấu kinh tế theo hướng thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, giảm tỷ trọng lao động trong nông nghiệp, tăng tỷ trọng lao động công nghiệp và dịch vụ, khuyến khích và phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp chế tác, công nghiệp phần mềm và công nghiệp bổ trợ có lợi thế cạnh tranh; phát triển, nâng cao hiệu quả của các khu công nghiệp, khu chế xuất; chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế. Đảng ta có Nghị quyết số 20-NQ/TW về tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại đất nước. Nhà nước đã ban hành Hiến pháp năm 2013, Bộ luật Lao động, Luật Công đoàn năm 2012 tạo cơ sở pháp lý trong xây dựng giai cấp công nhân….

Tất cả những điều kiện khách quan, chủ quan thuận lợi đó, tạo cơ hội lớn cho giai cấp công nhân nước ta trưởng thành nhanh cả về số lượng và chất lượng, cơ cấu giai cấp công nhân ngày càng phong phú, đa dạng, có điều kiện thuận lợi tham gia vào phân công và hợp tác lao động quốc tế; đội ngũ công nhân trong các ngành công nghiệp tiên tiến, hiện đại, công nhân trí thức ngày càng tăng. Thống kê cho thấy, tuy chỉ chiếm khoảng ¼ lực lượng lao động, nhưng công nhân vẫn là lực lượng sản xuất hàng đầu khi đóng góp khoảng ¾ GDP, hơn 70% ngân sách quốc gia và làm ra trên 60% sản phẩm công nghiệp cho xã hội. Hiện cả nước có hơn 2 triệu công nhân trong thành phần kinh tế nhà nước, trên 8 triệu công nhân trong các thành phần kinh tế tư nhân và khoảng 1,8 triệu công nhân trong thành phần kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài. Chính những con người này đang ngày đêm hăng say lao động góp phần vào thắng lợi chung của cả nước.

Tuy nhiên, bối cảnh phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, với những cạnh tranh gay gắt và mặt trái của nền kinh tế thị trường, cũng đặt giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn nước ta trước những thách thức lớn cần vượt qua. Đó là 70% công nhân, lao động đều bổ sung từ nông nghiệp, nông thôn, nên trình độ nghề nghiệp rất thấp, tác phong sản xuất nông nghiệp vẫn tồn tại...là những khó khăn lớn cho hoạt động của tổ chức Công đoàn.

Mặt khác, trình độ cán bộ công đoàn hiện nay chưa theo kịp sự phát triển của khoa học, công nghệ thế giới. Hiện nay, tỷ lệ cán bộ xuất thân từ giai cấp công nhân lao động làm việc trong bộ máy nhà nước và hệ thống chính trị còn ít. Một bộ phận cán bộ công đoàn còn mang tác phong công chức, làm công ăn lương; kinh nghiệm vận động công nhân, hoạt động công đoàn, trình độ hiểu biết chính sách, pháp luật còn hạn chế, thậm chí có không ít cán bộ công đoàn còn chưa được đào tạo về lý luận, nghiệp vụ công đoàn. Trong khi đó, các khu công nghiệp, khu chế xuất có nơi đã tập trung hàng vạn công nhân, lao động đã phát sinh nhiều mâu thuẫn mới như tranh chấp lao động, tiền lương, giờ làm việc, nơi ăn chốn ở của công nhân... Điều đó đòi hỏi hoạt động công đoàn phải rất sát với công nhân, có tiếng nói kịp thời với cơ quan quản lý và chủ doanh nghiệp để giải quyết tận gốc những yêu cầu chính đáng của công nhân, người lao động

Có thể nói trước những thời cơ, thuận lợi xen lẫn thách thức đã đặt ra trách nhiệm trong tương lai của tổ chức Công đoàn còn rất nặng nề. Phát biểu tại Đại hội đại biểu Công đoàn Việt Nam lần thứ XI năm 2013, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: Công đoàn cần chăm lo làm tốt hơn nữa nhiệm vụ xây dựng giai cấp công nhân, xứng đáng là lực lượng nòng cốt, đi đầu trong sự nghiệp đổi mới CNH – HĐH đất nước…. Có rất nhiều yêu cầu mới, vấn đề mới đặt ra đòi hỏi đội ngũ công nhân lao động phải nâng lên một tầm cao mới...

Đúng vậy, muốn sự nghiệp CNH - HĐH về đích đúng hạn, vai trò của giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn vô cùng quan trọng. Song trên thực tế vẫn còn những bất cập và hạn chế đang diễn ra nội tại trong giai cấp công nhân Việt Nam đòi hỏi tổ chức Công đoàn phải “vươn mình” một cách mạnh mẽ. Hai trong số những hạn chế lớn nhất là năng suất lao động thấp, trình độ ngoại ngữ chưa đáp ứng môi trường hội nhập quốc tế cũng như đáp ứng đòi hỏi, kỹ thuật máy móc hiện đại. Theo đánh giá, năng suất lao động của công nhân Việt Nam đang kém rất xa so với các nước trong khu vực như Singapore, Thái Lan, Malayxia… Mấu chốt đặt ra xét trên góc độ hệ thống nhằm khắc phục những hạn chế trên đã đến lúc tổ chức Công đoàn không đơn thuần bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân lao động mà phải có nhiệm vụ đặc biệt quan trọng phối hợp với giới chủ, các cấp, các ngành nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn, ngoại ngữ cho người lao động. Đây có thể có thể coi là một trong những nhiệm vụ sống còn của giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn.…

Công nhân vẫn là lực lượng sản xuất hàng đầu khi đóng góp khoảng ¾ GDP, hơn 70% ngân sách quốc gia. (Ảnh: TH)

Một nhiệm vụ khác không kém phần quan trọng đó là các cấp Công đoàn cần động viên công nhân, lao động đi đầu trong việc thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, quan tâm sâu sắc đến việc làm, đời sống, dân chủ và công bằng xã hội của công nhân, lao động. Công đoàn phải sâu sát sản xuất, chủ động tham gia lĩnh vực tiền lương, tiền thưởng, nhà ở. Công đoàn phải tiếp tục thực hiện tốt các chức năng của mình, như tăng cường tập hợp, đoàn kết công nhân, lao động, thi đua lao động sản xuất; tập hợp, giáo dục công nhân, lao động, tham gia quản lý nhà nước.

Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Nguyễn Văn Ngàng nhấn mạnh đến yếu tố Công đoàn cần đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động, kiên quyết khắc phục những phương pháp hoạt động xơ cứng và tình trạng "hành chính hoá, nhà nước hoá" trong tổ chức và hoạt động; hướng mạnh hoạt động về cơ sở, lấy cơ sở làm địa bàn hoạt động chủ yếu, lấy công nhân, viên chức, lao động làm đối tượng vận động, tập hợp… để xây dựng quan hệ lao động hài hoà, ổn định, tiến bộ trong doanh nghiệp góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội làm mục tiêu hoạt động. Lôi cuốn được đông đảo công nhân vào các hoạt động của Công đoàn.

Phát biểu tại Hội thảo “85 năm Công đoàn Việt Nam – Những giá trị bền vững”, đồng chí Phạm Thế Duyệt, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư, nguyên Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam khẳng định, để mãi mãi xứng đáng là người đại diện cho giai cấp công nhân Việt Nam, Đảng, Nhà nước và Mặt trận Tổ quốc cần tạo đầy đủ cơ sở pháp lý và điều kiện để Công đoàn hoạt động, tập hợp, đoàn kết công nhân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ công nghiệp hóa theo hướng hiện đại do Đảng đề ra trong những năm tới. Đảng cần bố trí những cán bộ có uy tín cao hoạt động trong tổ chức Công đoàn…. Coi trọng đào tạo, sử dụng những cán bộ chủ chốt trong hệ thống chính trị các cấp, cần lựa chọn nhiều người xuất thân từ giai cấp công nhân và sản xuất công nghiệp, có đủ tiêu chuẩn để gánh vác công việc do Đảng phân công. Đảng thường xuyên lắng nghe ý kiến của Công đoàn; đảm bảo sự lãnh đạo chặt chẽ của Đảng với Công đoàn và giai cấp công nhân Việt Nam.

Trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường, Công đoàn càng cần cùng cơ quan quản lý nhà nước và các chủ doanh nghiệp quan tâm, tạo điều kiện để mở rộng sản xuất, kinh doanh, giải quyết việc làm và chăm lo đời sống cho công nhân, lao động. Công đoàn cố gắng giải quyết các bất đồng, không để xảy ra xung đột, tranh chấp lao động và đình công, bãi công. Việc hoạch định chính sách của Nhà nước liên quan đến người lao động, Công đoàn phải biết được chủ động tham gia trước khi được ban hành…

Có thể nói, để xứng đáng với truyền thống lịch sử 85 năm xây dựng và phát triển, tự hào là giai cấp tiên phong trên mặt trận CNH - HĐH đất nước, hơn lúc nào hết, giai cấp công nhân, tổ chức Công đoàn cần phát huy hơn nữa bản lĩnh chính trị, trình độ chuyên môn để góp phần xứng đáng vào sự nghiệp phát triển, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới./.

                                                                                                                                                                                                               ĐCSVN